Biografische werkinstrumenten

Tot de wetenschappelijke activiteiten van de Koninkijke Academie voor Overzeese Wetenschappen behoort onder meer de realisatie van wetenschappelijke naslagwerken. Eén daarvan is een biografisch woordenboek van Belgen die een belangrijke rol overzee hebben gespeeld.
 
Dit naslagwerk wordt opgesteld onder leiding van de Commissie voor de Biografie van de Academie. Tussen 1948 en 1958 verscheen de Belgische koloniale biografie (5 delen). Na de dekolonisatie werd de titel gewijzigd in Belgische overzeese biografie (5 delen in 6 volumes, verschenen tussen 1968 en 2015). 
 
Deze reeks werd volledig gedigitaliseerd en kan u hier raadplegen.
 
In 2009 besliste de Academie om de Belgische koloniale biografie / Belgische overzeese biografie af te sluiten en een nieuw wetenschappelijk biografisch naslagwerk uit te werken, het Biografisch woordenboek van de Belgen overzee. Dit instrument, van start gegaan in 2011, is nog in volle opbouw.
 
De algemene alfabetische lijst evenals de zoekmachine laten toe om op naam te zoeken in de inhoud van de biografie.
 

Waarom werd de oude reeks stopgezet en welke zijn de basisopties van het nieuwe naslagwerk? Een antwoord op die vragen vindt u hier.

De biografische notities die verschenen in de Belgische koloniale biografie (1948-1958) en in de oudste volumes van de Belgische Overzeese Biografie (1968-2015) weerspiegelen niet alleen de wetenschappelijke kennis, maar ook de ideologie van hun tijd. Bijgevolg vertonen tal van levensbeschrijvingen een positief, ja zelfs ophemelend karakter en lieten de auteurs of redacteurs meer dan eens "delicaat" geachte aspecten achterwege. Dat geldt vooral voor de Belgen die in dienst stonden van Leopold II en de Onafhankelijke Congostaat (1876-1908). Dat de toenmalige biografieën soms doelbewust te lijden hadden onder censuur, en dat de historische realiteit vaak moest wijken voor een koloniaal-propagandistisch opzet, wordt aangetoond in deze studie.

De online terbeschikkingstelling van die toenmalige notities impliceert dus niet dat de KAOW ze inhoudelijk goedkeurt. Integendeel, de Academie neemt expliciet afstand van hun vaak apologetisch karakter en is van oordeel dat de biografie van tal van figuren uit de koloniale periode aan een grondige herziening toe is. Daarom besliste ze trouwens ook om een punt te zetten achter de voormelde reeksen en om een nieuw naslagwerk op te starten, het Biografisch woordenboek van Belgen overzee. De digitale (her)publicatie van de vroegere notities werd ingegeven door de vaststelling dat die teksten nog heel wat feitelijke informatie bevatten die nuttig zijn voor de onderzoekers.